ESKİŞEHİR (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Afganistan'daki gelişmelere ilişkin "Tahliyelerimizi yaptık, yeni durumda askerlerimizin kalması için bir sebep kalmadı, biz de çekildik. Şimdi havaalanının işletilmesi için, bu sabah Katar Dışişleri Bakanı da Ankara'da misafirimdi. Katar ile beraber konuşuyoruz. Hangi şartlarda? Ama burada şartların da oluşması gerekiyor." dedi.
Çeşitli programlara katılmak üzere Eskişehir'e gelen Çavuşoğlu, esnaf ziyaretinin ardından Valilik koordinasyonuyla kentteki bir otelde sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle buluştu. Burada konuşan Çavuşoğlu, yoğun bir dış politika gündeminin olduğunu ve dünyanın hızla değiştiğini anlattı. Değişime ayak uydurmanın zor olduğunu belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Böyle bir dönemde nasıl bir dış politika izlememiz lazım? Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Cumhuriyet'imizi kuran Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları 'Yurtta sulh, cihanda sulh' ilkesini koymuşlar. Bu, dış politikanın bir temelidir, dış politika değişkendir. Bugün elbette milli bir dış politika olması gerekiyor. Ayrıca bu değişimi yakalamak için girişimci olmak lazım. İnsani dış politika izlemek kaçınılmazdır. Hele hele bizim gibi herkesin beklenti içinde olduğu bir ülke için insani dış politika izlemeden dünyada yerimizi almamız mümkün değil. Aktif bir dış politika izlememiz lazım. Dünyanın her yerinde olmamız gerekiyor. Biz de insanımızın gittiği her yerde olmaya çalışıyoruz. Milli çıkarlarımız için her yerde aktif olmamız gerekiyor."
Çavuşoğlu, küresel gelişmeleri çok iyi takip edip iyi analiz yaparak dış politikanın belirlenmesi gerektiğine işaret ederek "Biz de işte bunu yapıyoruz. Dünyada güç dengesi nereden nereye gidiyor? Sadece siyasi ve askeri güç değil, ekonomik güç nereye gidiyor? Çıkarlarımız nerede? Geleceğe yönelik nerelere yönelmemiz lazım. Hangi ülke önemli fırsatlar sunuyor? 2030, 2050 planları nelerdir? Biz de kendimize 2023, 2053, 2071 hedefleri koyduk. Bu hedefler boş hedefler değil." diye konuştu.
- "Bugün dünyada 2 milyar insan çatışma bölgelerinde yaşıyor"
Dünyadaki 30 büyükşehirden 21'inin Asya'da olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, "Dünya üretiminin yüzde 40'ını Asya karşılıyor. Dünya ekonomisine katkısı yüzde 50'ye vardı. Eskiden iki kutuplu dünya vardı. Sonra iki kutuplu dünya dağılınca Amerika 'Tüm dünya benim eksenimde olsun.' istedi ama sahaya bakınca böyle olmuyor. Trump döneminde de tek taraflı politikaları gördük. Bunun yarattığı sorunları biz de yaşadık, Avrupa da yaşadı. NATO'nun kendisi de etkilendi. Şu anda Afganistan dahil tek taraflı alınan kararların etkisini bölgemizde ve ötesinde görüyoruz." diye konuştu.
Artık küresel aktörün G7 değil, G20 olduğunun altını çizen Çavuşoğlu, "Biz de G20'nin içindeyiz. Sonuçta çok kutuplu bir dünya var. Bu çok kutuplu dünyanın etkileri nedir, bunları çok iyi okuyup analiz etmemiz lazım ve buna göre Türkiye olarak dış politika adımlarını atmamız lazım." dedi.
Bakan Çavuşoğlu, bugün 80 milyondan fazla insanın değişik sebeplerden dolayı evini ülkesini terk ettiğini, uzmanların ise Kovid-19 sonrası çok daha fazla insanın evini terk edeceğini öngördüğünü anlatarak "Bu yıl içinde Afganistan'da 570 bin kişi yerinden edilmiş durumda. Çatışmalar maalesef giderek artıyor. Bugün dünyada 2 milyar insan çatışma bölgelerinde yaşıyor. Bir çatışmanın yansımalarının ne olduğunu yanı başımızda birçok ülkede yaşandığı için en iyi biz biliriz." değerlendirmesinde bulundu.
- "Türkiye gerçekçi bir dış politika izliyor"
Çavuşoğlu, 2. Dünya Savaşı sonrası kurulan uluslararası sistemin bugün küresel sorunlara yanıt veremediğini ve reforma ihtiyaç olduğunu vurguladı. Türkiye'nin gerçekçi bir dış politika izlediğini anlatan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Son Afganistan örneğinde olduğu gibi birçok yorumlar... Şimdi seversiniz, sevmezsiniz ülkede bir defakto durum var. 'Hemen çıkmamız lazım'. Şimdi birçok ülkenin kaldığı yerde, firmalarımızın aktif olduğu, okullarımızın olduğu yerde bizim pılımızı pırtımızı toplayıp çıkmamız doğru mu? Doğru değil. Daha önce havaalanını işletmek istedik. O günkü hükümetin bizden talebi vardı. Meclisteki süreci tam işletecektik ondan sonra Taliban ülkeyi ele geçirdi. Tahliyelerimizi yaptık, yeni durumda askerlerimizin kalması için bir sebep kalmadı, biz de çekildik. Şimdi havaalanının işletilmesi için, bu sabah Katar Dışişleri Bakanı da Ankara'da misafirimdi, Katar ile beraber konuşuyoruz. Hangi şartlarda? Ama burada şartların da oluşması gerekiyor. Daha orada 4 bin civarında vatandaşımız var. Bazı işçilerimiz, firmalarımız kalmak istedi. Riskler nedir? Vatandaşlarımızı bilgilendirdik, takdir onların. Yarın gelmek isterlerse onları getiririz."
(Sürecek)
