ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, sosyal, ekonomik, çevresel sorunların çözümüne yönelik konuma dayalı karar verme süreçlerinde coğrafi verilerin kurumlar arası paylaşımının arttığını belirterek, "Paylaşılan veri katmanı veya veri seti sayısı 348'den 538'e yükseltilerek paylaşımda yüzde 55 artış sağlanmıştır." dedi.
Oktay, Coğrafi Bilgi Sistemi Kurulunun, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen üçüncü toplantısında yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yakalanan dinamizmle, bir yandan coğrafi verileri kullanılabilir kılarak adım adım veri odaklı ekonomiye geçildiğini diğer yandan da salgına rağmen ekonominin çarklarının hiç durmadan dönmeye devam ettiğini vurguladı.
Coğrafi verileri değere dönüştürme düsturu ile bir araya gelindiğini aktaran Oktay, "2020 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 21,7'lik bir büyüme yakalayarak, dünyanın en hızlı büyüyen ikinci ekonomisi haline geldik." diye konuştu.
Coğrafi verilerden elde edilen kazanımların, ekonomik kalkınmayı sağlam temellere oturtmakta önemli katkılar sağlamaya devam edeceğine dikkati çeken Oktay, "İlk kurul toplantımızdan bu yana ilgili kurumlarımızın katkılarıyla kamunun elindeki coğrafi veriler artık konuşulur hale gelmiştir." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin, coğrafi verileri verimliliğe ve üretkenliğe dönüştürerek, sanayi ve tarım alanlarında, ulaşımda, taşınmaz ve sağlık yönetiminde vatandaşların hayatına dokunduğuna işaret eden Oktay, şunları kaydetti:
"Peki coğrafi veriyi hangi alanlarda kullanıyoruz diye baktığımızda, bir bölgenin afete yatkınlığından, trafik yoğunluğuna, şebeke arızalarından, yağış bilgilerine, bölgedeki yatırıma uygun yerlerden, sunulan kamu hizmetlerine kadar pek çok alan sayabiliriz. Örneğin bugün, yaşadığınız binaya ilişkin her türlü bilgiye üzerindeki QR kodunu okutarak 'Bina Kimlik Belgesi'nden erişebiliyoruz. Ya da iklim değişikliğiyle mücadelemizde coğrafi verilerle hazırlanan 'Ulusal Su Bilgi Sistemi'nden faydalanabiliyoruz.
Bunların yanı sıra yerli elektrikli araç şarj istasyonu noktalarının tespitinden, 'Pandemi Haritası'na kadar ortaya konulan çalışmalarla Coğrafi Bilgi Sistemleri, hayatımızın hemen hemen her alanına girmiş durumdadır. Coğrafi bilgi sistemleri alanında son 5 yılda 60'a yakın proje hayata geçirilmiştir. Coğrafi veriler içinde önemli bir yeri olan araçlarımızın konum verileri ile hazırlanan dijital harita uygulamaları sayesinde trafik yönetiminde sadece İstanbul, Ankara ve İzmir’de yılda 2 milyarlık bir tasarruf sağlanmıştır."
- "Herkesin indirip kullanabileceği açık coğrafi veri oranı yüzde 85 düzeyine ulaşmıştır"
Sanayi bölgelerindeki doluluk boşluk durumlarından, ihtiyaç analizlerine kadar birçok bilginin coğrafi bilgilerden sağlanmaya başlandığını aktaran Oktay, "Büyük verinin kamu kurumları, belediyeler, üniversiteler ve vatandaşlarımız tarafından rahatça kullanılabilmesi için herkesin indirip kullanabileceği açık coğrafi veri oranı yüzde 85 düzeyine ulaşmıştır." bilgisini verdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sosyal, ekonomik, çevresel sorunların çözümüne yönelik konuma dayalı karar verme süreçlerinde coğrafi verilerin kurumlar arası paylaşımı artmış; paylaşılan veri katmanı veya veri seti sayısı 348'den 538'e yükseltilerek, paylaşımda yüzde 55 artış sağlanmıştır. Bu bir anlamda bugüne kadar ifade edilen, Türkiye'de kurumlar arası verilerin paylaşımında yaşanan sıkıntılar dediğimiz konunun, artık hızla çözüme ulaştığının ve verinin paylaşılabilir hale geldiğinin ifadesidir. İnşallah bunu hızlı bir şekilde artıracağız. Kamu hizmetlerinden vatandaşlarımızın faydalanma hızını, verimliliğini, etkinliğini ve memnuniyetini çok daha iyi bir seviyeye getireceğiz.
Coğrafi verinin üretilmesi, paylaşılması, güncelliğinin ve güvenliğinin garanti altına alınması konularında kurumların sorumlulukları netleştirilmiştir. Aynı zamanda 'atlas.gov.tr' coğrafi veri arama platformuna 260 bin verinin künyesi aktarılmıştır. Ülkemize ait tarım, orman, emlak, doğal koruma alanları gibi tüm mekansal hazinemizi içeren coğrafi bilgilerin tek bir noktadan paylaşımını sağlayarak, turizmden sanayiye, enerjiden yerel yönetim hizmetlerine hem kamunun hem de özel sektörün verimliliğini artıracak adımlar atmaya devam edeceğiz."
Çoğu zaman kişilere ait konumsal bilgileri de içeren coğrafi veri ve bilginin toplanma ve saklanma şekline, kiminle ne şekilde paylaşıldığının denetlenmesine, azami önem verdiklerinin altını çizen Oktay, "Şubat ayında konumsal verileri de içerecek şekilde Coğrafi Veri İzinleri Yönetmeliği ile Coğrafi Veri Lisans Yönetmeliği uygulamaya girmiştir." dedi.
Fuat Oktay, şu görüşleri paylaştı:
"Evlerimizde kullandığımız robot süpürgelerin çıkardığı ev içi haritalardan araçlarımızda kullandığımız GPS ve bluetooth verilerine, araçlar ile toplanan sokak görüntülerinden dronelar ile toplanan kamera görüntülerine kadar tüm konumsal verilerimizin güvenliğinin sağlanması yönünde mevzuat düzenlemelerini yapmaktayız. Bu sayede dijital bir harita üzerinde veri üreten, toplayan veya paylaşan tüm ulusal veya uluslararası firmalar izin sürecine bağlanmıştır. Son 3 ay içerisinde 5 firmaya coğrafi veri üretimi ve paylaşımı noktasında izin ve lisans verilmiştir. Böylece ülkemizde evlerimizin de içinde yer aldığı sokak görüntüsü de dahil sahada ve arazide yapılan veri toplama faaliyetlerine yönelik tüm çalışmaların kayıt altına alınması ve konum verisi paylaşım güvenliğine ilişkin altyapı oluşturulmuştur.
Araçlarımızdan ve cep telefonlarımızdan temin edilen konuma dayalı sensör verileri dahil Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızdan izin veya lisans almadan dijital harita üzerinde veri üreten, sunan veya paylaşanlar artık cezai yaptırıma tabidir. Ayrıca konuma dayalı veri üreten, paylaşan ve toplayan tüm kesimler, arazi çalışmalarına başlamadan önce Ulusal Coğrafi Platform'a kayıt yapacak ve bu çalışmalar vatandaşlarımızın her an erişimine açık olacaktır. Vatandaşımız kendisi ve çevresi ile ilgili ne tür veriler toplandığına ve ne tür yatırımlar planlandığına dair dijital platform üzerinden anında bilgi sahibi olabilecektir."
- "Farklı sektörlerdeki uygulamalar, daha da zenginleştirilecek"
"Bu aşamadan sonra hedefimiz büyük verinin analizi ve karar destek sistemleri ile karar alıcı mekanizmaların daha etkin ve verimli hale getirilmesidir." diyen Oktay, kamu hizmetlerini daha iyi sunabilmek için kamu kurumlarının, yerel yönetimlerin ve karar alıcıların bu sistemleri daha yoğun kullanımını yaygınlaştırmanın öncelikli hedef olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, şöyle devam etti:
"Coğrafi veri analizleri sayesinde yatırım ortamının iyileştirilmesi, afet yönetimi, emlak yönetimi, tarım bilgi sistemi ve sağlık bilgi sistemi gibi farklı sektörlerdeki uygulamalar daha da zenginleştirilecektir. Gündemimizde, Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu ile Dijital Türkiye Platformu'nun e-Devlet'e entegre edilmesi, kurumlar arası coğrafi veri paylaşımının belediyelerimizi de kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması, belediyelerimizin ürettiği coğrafi verilerin akıllı şehir uygulamalarını da kapsayacak şekilde detaylandırılarak güncellenmesi, geleceğin otonom ulaşım yöntemleri altyapısının bugünden oluşturulması ve bunun için gerekli verinin üretilmesi, yerli ve milli navigasyon altyapısı için projeler geliştirilmesi, afet ve acil durumlarda süratle müdahale için veri paylaşımının etkinleştirilmesi bulunmaktadır.
Ayrıca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızca yürütülen Milli Yer İstasyonu Geliştirilmesi (MİYEG) Projesi ile gelecekte uzaya gönderilmesi planlanan uydularımızda kullanılacak yer istasyonlarının yazılım ve donanım altyapısını, yerli sanayi firmalarıyla çalışarak, milli imkanlarla ülkemize kazandırmayı hedefliyoruz. Bunun yanı sıra, Göktürk-1 uydumuz ve yerli İHA'larımızla, ülkemizin uydu görüntüsü ve hava fotoğraflarını her yıl güncelliyor olacağız. Ülkemizin her bir noktasındaki parsel ve binalara ait verileri, tarım potansiyeli, doğal kaynaklar ve üretim faaliyetlerine ilişkin bilgileri, okunması kolay haritalar ile kullanıma açmaya devam edeceğiz. Çiftçilerimizin tarım alanlarını izleyebileceği ya da vatandaşımızın tapuya gittiğinde satın almak istediği evin kat planlarını görebileceği 3 boyutlu kadastro çalışması ve akıllı şehir uygulamalarıyla hayatı kolaylaştıran coğrafi bilgi sistemi uygulamalarını vatandaşlarımıza sunmayı sürdüreceğiz."
