ANKARA (AA) - SEVGİ CEREN GÖKKOYUN - Küresel zeytinyağı üretimi, 2016-2017 döneminde gerilerken, Türkiye, üretimini miktar bazında en fazla artıran ülke oldu. Türkiye, zeytinyağı üretimini 58 bin ton artırarak 208 bin tona çıkardı.
Uluslararası Zeytin Konseyinin (IOC) hazırladığı zeytin sektörüne ilişkin raporda Türkiye'nin performansı dikkati çekti.
AA muhabirinin IOC raporundan derlediği bilgilere göre, 2016-2017 döneminde bir önceki döneme göre dünyada zeytinyağı üretiminde önde gelen ülkelerden İspanya, Yunanistan ve İtalya'da düşüş görülürken, Türkiye'de artış kaydedildi.
Söz konusu dönemde küresel zeytinyağı üretimi yüzde 19 azalarak 3 milyon 176 bin 500 tondan 2 milyon 588 bin 500 tona geriledi. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde de zeytinyağı üretimi yüzde 25 azaldı. Zeytinyağı üretiminde 2016-2017 döneminde bir önceki döneme göre İtalya'da 292 bin 300, Yunanistan'da 125 bin, İspanya'da 112 bin 700 ton azalış gözlendi.
Türkiye ise bu dönemde zeytinyağı üretimini 58 bin ton artırarak 150 bin tondan 208 bin tona çıkardı. Üretimde miktar bazında en fazla artış kaydedilen ülke olan Türkiye, dünya zeytinyağı üretiminde ikinci sıraya yükseldi. Türkiye, 2015-2016 döneminde 4. sırada yer alıyordu.
- Tüketim de ihracat da arttı
Dünya genelinde zeytinyağı tüketimi yüzde 8, AB ülkelerinde yüzde 16 azalırken, Türkiye'de zeytinyağı tüketimi 116 bin tondan 150 bin tona yükseldi.
Söz konusu dönemde zeytinyağı ihracatı da AB ülkelerinde yüzde 2, dünyada yüzde 1 düştü. Türkiye'de ise zeytinyağı ihracatı yüzde 200 artarak 15 bin tondan 45 bin tona ulaştı.
- "Zeytinyağında markalaşmaya gidilmeli"
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye'nin zeytincilikte dünya ikinciliği hedefi doğrultusunda verilen destekler ve yapılan yatırımlarla büyük ilerlemeler kaydedildiğini belirterek, "2000'de 97 milyon 770 bin olan zeytin ağacı sayısı, yüzde 79 artışla 2017'de 174 milyon 594 bine ulaştı." değerlendirmesinde bulundu.
Bayraktar, zeytin ağaçlarının bir yıl yüksek bir yıl düşük ürün verdiğini ifade ederek, önceki yıllarda var ve yok yılları arasında büyük farklar bulunduğunu ancak yeni dikilen zeytin fidanlarının meyve vermeye başlamasıyla var ve yok yılları arasındaki farkın kapanmaya başladığını anlattı.
Zeytinciliğin öneminin artmasıyla başta budama ve makineli hasat gibi uygulamalara dikkat edilmesinin de rekolteyi olumlu etkilediğini aktaran Bayraktar, şunları kaydetti:
"Bugün zeytin üretimimiz 2,1 milyon tonla ilk kez 2 milyon tonu aşmıştır. Buna bağlı olarak zeytinyağı üretimimiz de artış göstermiştir. Son yıllarda zeytin işleme teknolojisinde yaşanan olumlu gelişmeler sonucunda zeytinin daha iyi sıkılması, düşük kalibreli zeytinlerin yağlığa ayrılması gibi faktörler de zeytinyağı üretimini artmasında etkili olmuştur."
Bayraktar, son yıllarda İspanya, İtalya ve Yunanistan'da yaşanan rekolte düşüşünü de olumsuz iklim koşullarının yanı sıra hastalık ve zararlıların etkili olmasına bağladı.
Türkiyenin zeytin ve zeytinyağında büyük bir fırsat yakaladığını anlatan Bayraktar, "Zeytin ve zeytinyağı hem çiftçimize hem de ülkemize büyük gelir getirecek bir alandır. Zeytinyağında markalaşmaya gidilmeli, diğer ülkelerde üretimin gerilediği ortamda şartlar iyi değerlendirilerek dünya pazarlarına girilmeli, elde edilen pazarlar da kaybedilmemelidir." ifadesini kulandı.
IOC raporuna göre, zeytinyağı üretiminde önde gelen ülkelerde üretim miktarları (bin ton) şöyle:
2016-20172015-2016Fark %İspanya1.290,61.403,3-8Türkiye20815039Yunanistan195320-39İtalya182,3474,6-62