ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini öngören 18 maddelik anayasa değişikliğinin 16 Nisan 2017 Pazar günü yapılan halk oylamasıyla kabul edilmesinin üzerinden 1 yıl geçti.
Türkiye, geçen yıl nisan ayında cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini öngören anayasa değişikliğini oylamak için sandık başına gitti. 16 Nisan'da, yurt içinde 55 milyon 319 bin 222 kayıtlı seçmen için 167 bin 140 sandık kuruldu.
Halk oylamasında yüzde 51,41 "evet", yüzde 48,59 "hayır" oyu kullanıldı ve anayasa değişikliği, kesin sonuçların 27 Nisan'da Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girdi.
Halk oylaması sonuçlarını Tarabya'daki Huber Köşkü'nde düzenlediği basın toplantısında değerlendiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Milletimiz bir kez daha gerçekten çok çok müstesna farklı bir olgunluk içerisinde sandık başına gitmiş, hür iradesiyle TBMM tarafından kabul edilen anayasa değişikliği konusundaki görüşünü ifade etmiştir. Resmi olmayan sonuçlar, yaklaşık 25 milyon 'evet' oyuyla ve 1 milyon 300 bin farkla anayasa değişikliğinin kabul edildiğini göstermektedir. Öncelikle oyunun rengi ne olursa olsun sandık başına giderek iradesine sahip çıkan milletimizin her bir ferdine şükranlarımı sunuyorum. 16 Nisan, 'evet' veya 'hayır' diyen herkesin, 80 milyon nüfusu, 81 vilayeti, 780 bin kilometrekare toprağıyla tüm Türkiye'nin zaferidir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız da bu zaferin önemli bir parçasıdır." diye konuştu.
- Erdoğan, 979 gün sonra AK Parti'ye yeniden üye oldu
Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiğinin kesilmemesini de öngören halk oylamasının kabul edilmesinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Mayıs 2017'de AK Parti'ye üye oldu. AK Parti 1. Olağanüstü Büyük Kongresi ile 27 Ağustos 2014'te partiye veda eden Erdoğan, anayasa değişikliğinin ardından AK Parti'ye "979 gün" sonra yeniden üye olarak döndü.
Erdoğan, Ankara Spor Salonu'nda 21 Mayıs 2017'de yapılan AK Parti'nin 3. Olağanüstü Büyük Kongresi'nde ise bin 414 delegenin oyunu alarak genel başkanlığa seçildi.
Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından 27 Ağustos 2014'te genel başkanlık koltuğunu Ahmet Davutoğlu'na bırakan Erdoğan, 998 gün aradan sonra yeniden AK Parti Genel Başkanlığını üstlenmiş oldu. Erdoğan, kongrede partililere şöyle seslendi:
"Bundan yaklaşık 3 yıl önce, 27 Ağustos 2014'te yine bu salonda sizlere 'Her bitiş yeni bir başlangıçtır' diyerek, helalleşerek ayrılmıştık. Bu sadece hukuki bir ayrılıktı. Gönüllerimiz hiçbir zaman ayrı düşmedi. Sevinçlerimizi de hüzünlerimizi de hep tek yürek, tek kalp olarak yaşadık. İşte şimdi de tam 998 gün sonra yine aynı salonda, 'Evet, nerede kalmıştık' diyerek yeniden bir aradayız. Cumhurbaşkanlığına aday olurken bunun bir hatime değil Fatiha olduğunu, yeni bir başlangıç olduğunu ifade etmiştik. Bugün bir kez daha besmelemizi çekiyor, Fatihamızı okuyor, daha büyük hedefler için, daha çok çalışmak üzere yeni bir başlangıç yapıyoruz."
- Yeni sistemin getirdikleri
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini içeren 18 maddelik Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun halk oylamasıyla kabul edildi. Böylece milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılması, milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilmesi benimsendi.
Yeni düzenlemeyle TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri 5 yılda bir aynı gün yapılacak. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek.
Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen tarafından aday gösterebilecek.
Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak. Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek.
TBMM, üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte gerçekleştirilecek.
Cumhurbaşkanının, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbaşkanı bir kez daha aday olabilecek.
Anayasa Mahkemesinin üye sayısı 17'den 15'e düşürülecek. TBMM'nin bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019'da birlikte yapılacak.
