ANKARA (AA) - Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Sanatçı Leman Sam'ın Araplarla ilgili sosyal medyadaki paylaşımına ilişkin, "Toplumsal barışı hedef alan bu türden provokatif eylemleri besleyen ayrımcı dil ve nefret söylemlerinden uzak durma sorumluluğunu tüm ilgililere hatırlatmak isteriz." açıklamasını yaptı.

TİHEK'ten yapılan açıklamada, ifade özgürlüğünün, hoşgörü ve insan onuruna saygının demokratik toplum düzeninin en önemli ilkeleri olarak kabul edilmekle birlikte, bunların evrensel ve bölgesel düzeyde insan haklarına ilişkin düzenlemelerle de koruma altına alındığı hatırlatıldı.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde ifade özgürlüğünün mutlak bir hak olarak görülmediği belirtilen açıklamada, sözleşmenin 17. maddesinde de herhangi bir hakkın belli bir birey, grup veya devlet tarafından kötüye kullanılamayacağının açıkça belirtildiğine dikkat çekildi.

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Nitekim Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarında yer aldığı üzere ifade özgürlüğüne getirilen sınırlamalardan biri de belli bir grubu hedef alan nefret söylemleridir. Nefret söylemi ve ayrımcılık olgusu, başta ifade özgürlüğü olmak üzere diğer hakların etkin kullanımının önünde yarattığı engel ile bir arada düşünüldüğünde en ciddi insan hakları sorunlarından birini oluşturmaktadır. Nefret içeren ifadelerin sınırlanması, insan onurunu ve toplumsal düzeni korumaya yöneliktir.

Bu kapsamda ifade özgürlüğünü kullanılırken başkalarının hak ve özgürlüklerini ihlal edecek, hoşgörüsüzlüğü güçlendirecek, hakaret boyutuna varabilecek yorumlar yapmaktan kaçınılması gerekmektedir. Aksi halde ifade özgürlüğü ve nefret söylemi kavramının birbirine karıştırılması, nefret söyleminin özgürleşmesine ve bu niteliğiyle kabul edilebilir bir ifade biçimi olmasına yol açabilmektedir."

Açıklamada, Türkiye'nin farklı uygarlık ve kültürlere ev sahipliği yaptığı, yüzyıllar boyu çeşitli dil, din ve ırktan insanların bir arada yaşadığı kozmopolit yapısını koruduğu ve tarihsel süreçte eşsiz bir mozaik haline geldiği belirtildi.

Türkiye'de, bir arada uyum içinde yaşama gayesinin mevcut olduğu belirtilen açıklamada, kişilerin etnik köken ve ırk temelinde ayrıştırılmalarının, uluslararası insan hakları müktesebatında güvence altına alınan "ayrımcılık yasağına" aykırılık teşkil ettiği vurgulandı.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Günümüzde sosyal medya kullanımının yaygınlaşmasıyla artan etkileşimin, nefret söylemi pratiklerinin üretilebilir olmasına ve hızlı bir şekilde yayılmasına yol açtığı bir gerçektir. Sosyal medya ortamında toplumun bir kesimine yönelik ırk, milliyet ve etnik köken temelinde 'ben-öteki' biçimini alan ayrıştırıcı ifadelerin kullanılması, demokratik toplum düzenini esaslı biçimde tehdit etmektedir.

Özellikle kamuya mal olmuş kişilerin nefret söylemine karşı, bu söylemi kınamakla kalmayıp aynı zamanda bu söylemin tehdit ettiği değerleri destekleyecek şekilde hızlı bir reaksiyon göstermesi sorumluluğu bulunmaktadır. Toplumsal barışı hedef alan bu türden provokatif eylemleri besleyen ayrımcı dil ve nefret söylemlerinden uzak durma sorumluluğunu tüm ilgililere hatırlatmak isteriz."