ANKARA (AA) - AYŞE BÖCÜOĞLU BODUR / SEVGİ CEREN GÖKKOYUN - Türkiye, Yenikapı'da yapılması planlanan limanla yıllık cirosu 35 milyar doları bulan küresel kruvaziyer turizmi pastasından aldığı payı yaklaşık 1,5 milyar dolara çıkaracak. İstanbul da Akdeniz bölgesinin önemli kruvaziyer merkezlerinden biri olacak.
AA muhabirinin Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü ve Uluslararası Kruvaziyer Birliği (CLIA) verilerinden derlediği bilgilere göre, dünyada kruvaziyer turizmini tercih edenlerin sayısı 2017'de 25,8 milyon olurken 2018 sonunda bu rakamın 27,2 milyona çıkması bekleniyor.
Geçen yıl "yüzen beş yıldızlı otellerle" seyahat eden turistlerin yüzde 35,4'ü Karayipler bölgesini, yüzde 15,8'i Türkiye'nin de içinde bulunduğu Akdeniz bölgesini, yüzde 11,3'ü Akdeniz'e kıyısı olmayan Avrupa ülkelerini ziyaret etti.
Türkiye limanlarına yanaşan kruvaziyer sayısı 2013'te bin 542 olurken, bu rakam küresel kruvaziyer şirketlerinin Doğu Akdeniz'i rotalarından çıkarmasıyla geçen yıl 311'e düştü. Türkiye'nin ağırladığı kruvaziyer turist sayısı da söz konusu dönemde 2,2 milyondan 307 bine kadar geriledi. Kruvaziyer firmalarının, Türkiye'yi yeniden rotalarına almalarının ardından 2018'de hareketlenen sektörünün, 2019'da eski günlerine dönmesi bekleniyor.
Kruvaziyer turizmini yeniden canlandırmak için çalışmalar devam ederken sektörün en büyük sorunlarından liman eksikliğinin giderilmesi için düğmeye basıldı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan'ın, Anadolu Ajansı Editör Masası'nda, Yenikapı'da yapılacak kruvaziyer limanı projesinin gelecek yıl ihalesini tamamlayıp limanı kısa sürede hizmete almayı planladıklarını açıklaması sektörde heyecan yarattı.
- "Yatırım yapmadan 5 yıldızlı otel geliri"
Türkiye'de yatırım yapmayı planlayan kruvaziyer firmaları Carnival Cruise ve Royal Caribbean'ın Türkiye satış acentesi Tura Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Erkunt Öner, AA muhabirine, Yenikapı projesine ilişkin gelişmeleri beklediklerini söyledi.
Kruvaziyer turizminin yılda yaklaşık yüzde 10 ile dünyada en hızlı büyüyen sektörlerden olduğunu anlatan Öner, sektörün yıllık cirosunun 35 milyar doları bulduğunu belirtti.
Öner, Türkiye'nin bölgede yaşanan gerginlikler nedeniyle bu alandaki gelirinin son yıllarda düştüğünü ifade ederek, "Ortalama 2 bin yatak kapasiteli 30 sefer yapan bir kruvaziyer gemisinin getirisi bin yataklı 5 yıldızlı bir otelin getirisine eşit. 2015 yılında bin 300 sefer ele alındığında 40 tane 5 yıldızlı otelin getirisi oranında ekonomiye katkı sağlanmıştır. Bu katkı hiçbir yeni yatırım yapmadan elde edilmektedir. Oysa ki 40 adet 5 yıldızlı otelin maliyeti en az 4 milyar dolardır." dedi.
- "İstanbul Havalimanı ile entegre olması önemli"
İstanbul'da yapılacak kruvaziyer limanı tamamlandığında, ülkenin bu alanda ağırladığı turist sayısının ilk etapta 1,5 milyon artacağına dikkati çeken Öner, bunun turistlerin ortalama bin dolarlık harcama yaptığı düşünüldüğünde Türkiye ekonomisine yıllık 1,5 milyar dolar katkı sağlayacağını söyledi.
Öner, İstanbul Havalimanı ile entegre olmasının kruvaziyer limanının önemini artıracağına işaret ederek, "Hava yolu ile gelen turistler, Yenikapı'da kruvaziyer gemilerine giriş yapabilecek. Aynı şekilde kruvaziyerle gelen turistler de İstanbul'dan hava yolu ile ayrılabilecek. Bu açıdan bakıldığında da hem İstanbul Havalimanı hem de Yenikapı Kruvaziyer Limanı, turizm sektörü açısından ciddi hareketlilik yaratacak." şeklinde konuştu.
- Karadeniz kruvaziyer rotasına eklenecek
Yenikapı'daki limanın, sektör açısından Karadeniz'e açılan kapı olacağına da dikkati çeken Öner, "Kruvaziyer limanı, kelebek etkisi yaratacak. Şu an Karadeniz'e yönelik kruvaziyer turları düzenlenmiyor. Yenikapı Limanı yapıldığında Akdeniz bölgesine yönelik turlara, Karadeniz de eklenecek. Karadeniz de kruvaziyer turizmin rotasına girmiş olacak." dedi.
Kruvaziyer turizmi planlamalarının 2 yıl önceden yapıldığını anlatan Öner, "Liman tamamlandığında 5 yıl içinde kruvaziyer turizmi alanında ülkemize gelecek turist sayısının 3 milyona ulaşmasını bekliyoruz. Böylelikle Türkiye, Akdeniz'e gelen kruvaziyer turistlerin yüzde 15-20'sini ağırlamış olacak." ifadesini kullandı.
- 3 bin metrelik rıhtım inşa edilecek
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan'ın açıklamasına göre, proje kapsamında 2 yanaşma yeri ve 8 kruvaziyer için toplam 3 bin metrelik rıhtım inşa edilecek. 30 bin metrekarelik yolcu salonu, 120 bin metrekarelik dolguyla aynı anda 500 yat kapasiteli deniz terminali oluşturulacak.
Söz konusu limanın yapımı tamamlandığında İstanbul'a gelmesi beklenen yaklaşık 3 milyon turistin, rehberlik ve ulaşım hizmetlerine yaptığı harcamalar, kruvaziyer gemilerinin, yakıt ikmaliyle yiyecek içecek tedariki harcamaları, liman masrafları ve elde edilecek vergiler ülke ekonomisine de canlılık getirecek.