NEVŞEHİR (AA) - BEHÇET ALKAN - Türkiye'de 2008 yılında Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliğinin kurulmasının ardından geçen 13 yılda sertifikalı patates tohumu üretimi 20 bin tondan yaklaşık 300 bin tona ulaştı.
Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ökkeş Yıldırım, AA muhabirine, Türkiye'de 2006 yılında tohum üretim ve ticareti ile ilgili düzenlemeleri kapsayan 5553 sayılı kanunun çıkarılmasıyla özel sektör tarafından başlatılan çalışmalara hız verildiğini belirtti.
Yıldırım, dünyada patates tohumunun en çok üretildiği ülke olan Hollanda'da iklimsel değişiklikler nedeniyle zorluklar yaşanmaya başladığını, yürütülen çalışmalarla Türkiye'nin, elverişli toprak yapısı sayesinde gelecek yıllarda patates tohumculuğu konusunda söz sahibi ülkelerden olabileceğini ifade etti.
Ülke genelinde 168 firmanın patates tohumu üretimi yaptığını, firmalarca denemeleri yapılan ve sertifikalı hale gelen çok sayıda yerli patates tohumu elde edildiğini dile getiren Yıldırım, "Türkiye'de yılda 500 bin ton sertifikalı tohum ihtiyacımız var. Yerli ıslah ve markalarımız oluştu. Tarım Bakanlığı nezdindeki Niğde Patates Araştırma Enstitüsü ve özel sektördeki bazı firmalar yerli ıslaha başladı. Çalışmalar neticesinde, 'Saruhan', 'Yankı', 'Kafkas', 'Soylu' gibi yerli çeşitlerimiz var." dedi.
Yerli üreticilerin uluslararası tohumculuk fuarlarına katılarak ürünlerini tanıtmaya başladığını, Türk Cumhuriyetlerinin yanı sıra Irak ve Suriye'ye ihracat yapıldığını kaydeden Yıldırım, şöyle konuştu:
"Yakın tarih içinde sertifikalı tohum üretimi 20 bin tondan 300 bin tona kadar yükseldi. Patates tohumculuğu konusunda coğrafi olarak konumumuz çok elverişli. Tohumculuğun gelişmesi için Ar-Ge yatırımlarına ciddi oranda destek verilmeli. Patates fiyatları yükselirken de düşerken de gündem oluyor. Tohumculuğun gelişmesi için Tarım ve Orman Bakanlığının bürokratik işlemleri kontrol mekanizmasını güçlendirmesi lazım. İhracatımız her geçen yıl artıyor, şu an 3 bin ton civarına geldik. Yurt dışı partnerlerimiz de oluşuyor. Biz de yavaş yavaş uluslararası pazara çıkıyoruz. Tohumcu firmalar olarak artık rahat şekilde ürünlerimizi satabiliyoruz. Kendi yeterliliğimizi sağlamamız lazım. Şu anda dünyada patates üretiminde 18'nci sıradayız. Islahta ciddi yatırımlarımız başladı ama bu bir süreçtir. Bir markanın meydana gelmesi 8-10 yılı alabiliyor. Özellikle Ar-Ge yatırımları konusunda pilot uygulama yapılırsa 10 yıl içinde bu coğrafyada patates tohumculuğu konusunda söz sahibi oluruz."
30 yılı aşkın süredir patates sektöründe faaliyet sürdüren, son yıllarda ise tohumculuk çalışmasına yönelen bir firmanın sahibi ziraat yüksek mühendisi Ahmet Yekta Tezel de yerli tohumculuğun başlamasının ardından dekar başına elde edilen verimde önemli seviyede artış görüldüğünü dile getirdi.
Tezel, "Tohumculuk çalışmalarının başlamasıyla dekar başına 2 bin 400 kilo ortalama verimden 6 ton ortalamalara kadar gelindi" dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü verilerine göre son 10 yıldaki sertifikalı yerli patates tohum üretim miktarları şöyle:
YılÜretim miktarı (ton)201070 bin 654201196 bin 2952012185 bin 4852013150 bin 9082014163 bin 2692015175 bin 3972016231 bin 5922017258 bin 1802018276 bin 3902019255 bin 9662020293 bin 530
