ANKARA (AA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bu yıl afet yaşayan çiftçilerin kredi borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini sağlayacak kararname çıkarılması gerektiğini belirtti.
Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, 2018-2019 üretim sezonunda doğal afetlerin sık yaşandığını anımsattı.
Kış aylarının normalin altında gerçekleşen hava sıcaklıkları ve kar yağışlarıyla sert geçtiğini, bahar aylarında da genel olarak aşırı yağış, fırtına, sel, dolu, hortum afetlerinin sezona damgasını vurduğunu aktaran Bayraktar, "1 Ekim 2018'de, sezonun başından bu yana geçen süre dikkate alındığında yağışlar, normalin yüzde 16, geçen yılki yağışların yüzde 32 üzerinde gerçekleşti. Özellikle mayıs-haziran aylarında meydana gelen aşırı yağışlar ile dolu ürünlere zarar verdi. Rüzgarla birlikte sağanak şeklinde yağan yağmurlar zeytin gibi çiçeklenme döneminde olan ağaçlarda çiçek dökümüne yol açarken, meyve tutan ağaçlarda da meyve dökümüne neden oldu." değerlendirmesinde bulundu.
Bayraktar, yağışların, ürünlerde hastalık ve zararlılara yol açtığına dikkati çekerek, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Havaların serin ve yağışlı gitmesi ürünlerde olgunlaşmayı da geciktirdi. Zarar gören tarla ürünlerinde hasadı biten, devam eden veya hasat dönemi yaklaşan buğday ve arpa başta olmak üzere yem bitkileri, kırmızı ve yeşil mercimek, kuru fasulye, nohut, fındık, zeytin, üzüm, elma, armut, Antep fıstığı, ceviz, kayısı, vişne, kiraz olmak üzere birçok ürün zarar gördü. Yağışların fazla olması ağaç yapraklarına ve taze filizlere zarar verdi. Yağışların fazla olması meyve ve sebzelerde çatlamalara, kalite düşüklüğüne, taban suyunun yükselmesine yol açtı. Aşırı yağışlar nedeniyle meydana gelen seller sonucunda hayvanlar da telef oldu. Ev, ahır, samanlık gibi yapılar zarar gördü."
Ürününü sigorta ettiren çiftçilere 2019 yılının ilk yarısında Tarsim tarafından 13 bin 191 poliçe karşılığında 157 milyon 764 bin lira hasar ödemesi yapıldığını, 75 bin 940 poliçe karşılığı olan 573 milyon 320 bin liralık hasar ihbarının ise değerlendirme aşamasında bulunduğunu bildiren Bayraktar, dolunun ürünlerde yol açtığı zararlara da işaret etti.
- "Kredi faizleri düşürülsün"
Bayraktar, sigorta yaptıran çiftçi sayısının yetersizliğine işaret ederek, "Bu nedenle valilikler aracılığı ile yapılan destekleme ödemeleri zarar gören her ilde her çiftçiye yapılmalıdır. 2019 yılında afet yaşayan çiftçilerimizin, bu yıl kredi taksitlerini ödemelerine imkan bulunmamaktadır. Çiftçinin kredi borcu hızla artmaktadır. 2019 yılı mart ayı sonu itibariyle toplam borç miktarı 113 milyar liraya ulaşmıştır. Son yıllarda afetlerin de etkisiyle çiftçi, kredi borcunu başka banka kredisi ile kapatmak zorunda kalmaktadır. Bu yıl da yaşanan afetler nedeniyle borçların ödenmesi mümkün görünmemektedir. Bu nedenle 2019 yılı için de afet yaşayan çiftçilerin kredi borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini sağlayacak kararname çıkarılmalıdır." ifadesini kullandı.
Ziraat Bankasının yüzde 8-11'den yüzde 16'ya çıkarılan tarımsal kredi faizlerinin eski oranlarına düşürülmesini de talep eden Bayraktar, şunları kaydetti:
"Tarım Kredi Kooperatifleri çiftçimizden 1 yıl vadeli işletme kredilerinde yüzde 27,5, 4 yıl vadeli yatırım kredilerinde yüzde 32,5 faiz almaktadır. Bu kredi faiz oranının özel bankalardan farkı yoktur. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatiflerine de selektif kredi kullandırmalı, Tarım Kredi Kooperatiflerinin kredi faizlerinin de Ziraat Bankası seviyesine düşürülmesi sağlanmalıdır."
Bayraktar, yapılan çalışmalara göre 51 ilde aşırı yağış, sel ve su baskını görüldüğünü, bu illerin 37'sinde yağışın yanı sıra dolu yağışı da gerçekleştiğine dikkati çekti.