GİRNE (AA) - Cengiz Holding Genel Müdür Yardımcısı Murat Ergönül, Eti Bakır ve Eti Alüminyum'a 2023'e kadar yapılacak 1 milyar dolarlık yeni yatırımla sanayi tesislerinde toplam istihdamlarının 10 bin kişiye ulaşacağını belirterek, "Yeni yatırımlarımızın tamamlanmasıyla 2023'te yaklaşık 2 milyar dolarlık açığı ikame edeceğiz." dedi.
İstanbul Havalimanı'ndan gerçekleştirilen ilk yurt dışı seferi olan Kıbrıs uçuşuna katılan ekonomi basınının temsilcileriyle bir araya gelen Ergönül, Cengiz Holding'in 2023 hedeflerini paylaştı.
Ergönül, Cengiz Holding'in sanayi yatırımları incelendiğinde tamamının stratejik öneme sahip olduğunu vurgulayarak, Eti Bakır ve Eti Alüminyum gibi kapanmak üzere olan firmaları aldıklarını, bu iki firmaya 10 yılda toplam 1 milyar 175 milyon dolar yatırım yaptıklarını söyledi.
Eti Bakır ve Eti Alüminyum tesislerinde 5 bin kişiye istihdam sağladıklarını belirten Ergönül, "Bunlara rakam olarak bakmayın. Biz her bir rakamı, bir insan olarak kabul ettik." dedi.
Ergönül, 1,2 milyar dolar yatırımla Mardin'deki Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri'ni inşa ettiklerini aktararak, şunları kaydetti:
"Yıl sonunda bu yatırımın devreye alma çalışmalarını tamamlayarak ülkemize kazandıracağız. Böylece bu yılın sonunda Mardin'e alınacak bin 500 kişi ile sanayi şirketlerimizdeki toplam istihdam 6 bin kişiyi aşacak. Eti Bakır ve Eti Alüminyum'a 2023'e kadar yapılacak 1 milyar dolarlık yeni yatırımla sanayi tesislerimizde toplam istihdamımız 10 bin kişiye ulaşacak. Bugün itibarıyla yılda 800 milyon dolarlık cari açığı ikame ediyoruz. Yılbaşında Mardin'deki entegre tesisimizin tam kapasite hizmete girmesiyle yılda 1 milyar 420 milyon dolarlık cari açık ikamesine ulaşacağız. 2023'te Eti Bakır ve Eti Alüminyum'un devam eden 1 milyar dolarlık yeni yatırımlarının tamamlanmasıyla 2023'te yaklaşık 2 milyar dolarlık açığı ikame edeceğiz. Türkiye'nin cari açığının yaklaşık 50-60 milyar dolar olacağını düşünürsek, yaklaşık yüzde 4'ünü Cengiz Holding karşılamış olacak."
- "Eti Bakır'a 450 milyon dolarlık yatırım yapılacak"
Murat Ergönül, Seydişehir'de kurulu Eti Alüminyum'un, cevherden alüminyum üreten Türkiye'nin tek tesisi olduğuna dikkati çekerek, "Aldığımızda kapanmak üzere olan Eti Alüminyum'u, 540 milyon dolar yatırım yaparak ayağa kaldırdık. Türk mühendisleri tarafından geliştirilen ve iki yeni stratejik ürünle 560 milyon dolar daha yatırım planladık. Bu iki üründen biri olan özel alüminayı halihazırda sadece ABD, Almanya, Çin ve Macaristan üretebiliyor." diye konuştu.
Stratejik ürünlerde kimsenin teknoloji paylaşmadığını anlatan Ergönül, bu nedenle her ülkenin kendisinin geliştirmek zorunda olduğunu ifade etti.
Ergönül, şeffaf zırhın ham maddesi özel alüminanın çok değerli ve temini zor olduğunu vurgulayarak, bu ürünün geliştirilmesiyle yerli tank, uçak, otomobil, savaş gemisi, füze gibi çok önemli savunma sanayi araçlarının yapımında gerekli olan maddedeki sıkıntının aşıldığını söyledi.
Eti Alüminyum Ar-Ge mühendisleri tarafından geliştirilen ve ATH adı verilen yanmayı geciktirici ürünün ise EtiFine markasıyla otomotiv, uçak ve tren sektöründe iç döşemelerin yanı sıra yanmaz halı üretiminde kullanılacağını aktaran Ergönül, "İki stratejik ürün, Türkiye'nin ihtiyacından iki kat fazla üretilecek. Geri kalanı ise ihraç edilecek." ifadelerini kullandı.
Ergönül, Eti Bakır'a 2023'e kadar 450 milyon dolarlık yeni yatırımın yapılacağı bilgisini vererek, şöyle devam etti:
"Kapanma aşamasında olan Eti Bakır, bugün Türkiye'nin en büyük şirketleri arasına girdi. Eti Bakır Samsun fabrikasının bacasından çıkan sülfürik asit gazı, bölgedeki tütünü tarlada yaktığı için devlet her yıl yüklü miktarda tazminat ödemek zorunda kalıyordu. Tazminatlar çok büyük rakamlara ulaşınca fabrika, tütün mevsiminde 3 ay kapanmaya başlamıştı. Böyle bir dönemde aldığımız Eti Bakır, yapılan yatırımlarla sanayinin yıldızı oldu. Bakırdaki saflık oranı yüzde 99,60'dan yüzde 99,99'a ulaştı. Böylece 32 bin ton olan yıllık üretim, yeni yatırımlarla birlikte 75 bin tona yükseltildi.
Köylülerin tütününü yakan ve özelleştirildiği yıl 100 milyon lira zarar eden fabrikayı ayağa kaldırmanın ilk adımı sülfürik asitten kurtulmaktı. Bu nedenle arıtma tesisi revize edildi ve gazın fabrika bacasından salınması önlendi. Sülfürik asit gübre yapımında kullanıldığı için tesise 40 milyon dolara üretim tesisi kuruldu. Burada üretilen sülfürik asidin değerlendirilmesi için tesislere gübre fabrikası kuruldu. Sülfürik asit tarladaki tütünü yakmak yerine amonyum sülfat gübre olarak ekonomiye kazandırıldı. Böylece hem tarlalar yeniden tarıma açıldı hem de ürünü yakan gaz ham madde olarak kullanıldı. Eti Bakır Samsun Tesisleri'nin bacasından çıkan gaz, yapılan yatırımla birlikte AB ülkelerinin referans olarak gösterdiği değerin 3 kat altına indirildi."
- "Mardin'deki yatırımımız süresiz istihdam yaratacak"
Cengiz Holding Genel Müdür Yardımcısı Ergönül, milyar dolarlık yatırımla yapılan ve bu yılın sonuna kadar devreye alınacak Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri'nin, 1 milyon 580 bin metrekarelik alanda 5 ana 12 yardımcı üniteden oluştuğunu bildirdi.
Fabrikanın inşaat aşamasında 5 bin kişinin görev aldığına değinen Ergönül, projenin yapım aşamasında 22 ülkeden 285 mühendisin Mazıdağı'nda Türk mühendislerle birlikte çalıştığını söyledi.
Ergönül, Eti Bakır'ın Küre Tesisleri'nde bakır ile çıkarılan diğer bir yan ürünün ise pirit olduğundan bahsederek, "Pirit, ekonomik değeri sınırlı olan bir üründür. Genelde içindeki zengin kükürt oranından dolayı gübre üretiminde kullanılan sülfürik asit üretiminde kullanılmaktadır. Gübre üretimi için gerekli olan diğer bir ham madde ise fosfat... Fosfat madeni de Mazıdağı'ndan elde ediliyor. Samsun'dan pirit cevherini buraya taşıyarak üretimi Mazıdağı'nda yapacak projeyi hayata geçirdik. Bildiğiniz üzere Mardin, işsizlik oranının en yüksek olduğu ilimiz... Süresiz istihdam yaratacak bu sanayi yatırımımızın, hem bu soruna önemli ölçüde çözüm getireceğini umuyoruz hem de bizim dışımızdaki şirketlere de öncülük yapmasını temenni ediyoruz." şeklinde konuştu.
Mardin Entegre Tesisleri'nde akıllı telefon, tablet, bilgisayar ve elektrikli arabalar gibi birçok teknoloji ürününü çalıştıran bataryaların ana maddelerinden kobaltın üretimini de gerçekleştireceklerini aktaran Ergönül, şunları kaydetti:
"Bildiğiniz gibi, elektrikli araçlara küresel talebin artması, akıllı telefon üreten şirketlerin kobalta yatırım yapacağını açıklaması kobaltın ne kadar önemli bir maden olduğunu gösteriyor. Tonu 75 bin dolar civarında olan kobalt üretimi geçen yıl yüzde 1 azalarak 110 bin ton olarak gerçekleşti. Tesislerimiz üretime başladığında dünyanın sayılı kobalt üreticileri arasında yer alacağız. Yerli otomobilini yapmaya hazırlanan Türkiye, kobalt ile ilgili sıkıntı yaşamayacak. Yeni gübre fabrikası, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin en büyük özel sektör yatırımı olacak."
