ANKARA (AA) - ERDAL ÇELİKEL - Yurt dışında geçen yıl 19,4 milyar dolarlık proje üstlenen Türk müteahhitleri bu projelerin yüzde 46'sını Avrasya bölgesinde gerçekleştirdi.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, müteahhitlerin jeopolitik risklere ve ticaret savaşlarına rağmen geçen yıl 19,4 milyar dolarlık proje üstlendiğini belirterek, bunun bir önceki yıla göre yüzde 28,2'lik bir artışı ifade ettiğini söyledi.

Üstlenilen projelerin bölgelere göre dağılımı hakkında da bilgi veren Yenigün, 2018'deki iş hacminin yüzde 46'sının Avrasya, yüzde 26'sının Orta Doğu, yüzde 18'inin Afrika, yüzde 6'sının Avrupa, yüzde 3,2'sinin Güney Asya ve Uzak Doğu ve yüzde 0,6'sının Amerika ülkelerinde oluştuğunu dile getirdi.

Yenigün, sektörün geçen yıl iş üstlendiği ilk 3 pazarın Rusya (3,9 milyar dolar), Suudi Arabistan (3 milyar dolar) ve Katar (2 milyar dolar) olduğunu kaydetti.

Sektörün en önemli pazarı olan Rusya ile 2015 yılında bu ülkeye ait uçağın düşürülmesi nedeniyle yaşanan krizin ardından iki ülke arasındaki ilişkinin normale döndüğünü anlatan Yenigün, "Rusya, geçen yıl yurt dışı müteahhitlik hizmetlerimizde pazar sıralamasında lider konumuna geri dönmüştür. Mevcut dağılımda Rusya'nın pazar payı, yeniden uçak krizi öncesinde olduğu gibi yüzde 25'ler seviyesine gelmiştir." diye konuştu.

Yenigün, 1,5 milyar dolarlık proje üstlenilen Polonya pazarının bir Avrupa ülkesi olarak sıralamada beşinci olmasının önemine işaret ederek, dokuzuncu sıradaki Romanya'da da yaklaşık 480 milyon dolarlık yatırım yapıldığını kaydetti.

Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinden yüzde 6'lık pay alan Avrupa'da da artık Türk firmalarınca büyük ölçekli ve önemli projeler gerçekleştirildiğini belirten Yenigün, ilk 10 pazar içinde yer alan diğer ülkelerin Sudan ve Cezayir, Kazakistan, Türkmenistan ve Kuveyt'in yer aldığını dile getirdi.

Geçen yıl Türk firmalarının yurt dışında üstlendiği önemli projelere örnek veren Yenigün, 1,6 milyar dolarla Rusya'daki Amur Doğalgaz İşleme Tesisi ve Habarovsk ve Çelyabinsk havalimanları yeni yolcu terminal binası, 1,3 milyar dolar ile Kazakistan'daki Büyük Almatı Çevreyolu Yapımı ve İşletilmesi Projesi ve yardımcı tesisleriyle Tengiz Petrol İşleme Tesisi, 1,1 milyar dolarlık Sudan Hartum Havalimanı Projesi'nin dikkati çeken projeler arasında yer aldığını söyledi.

Yenigün, Avrupa pazarına 2018'de veya daha önceki yıllarda başlanmış projelere dair de bilgi vererek bunlar arasında Hollanda'daki 1,1 milyar dolarlık Blankenburg bağlantı yolu ve Schiphol Havalimanı ek terminal binası yapımı, Romanya'daki yaklaşık 480 milyon dolarlık Bükreş'te bulunan A1-A2 otoyollarını bağlayan yol yapım işinin öne çıktığını ifade etti.

Sektörün hedeflerine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Yenigün, bugün itibariyle 470-500 milyar dolar seviyesinde bulunan uluslararası müteahhitlik pazarının 2030'larda 700 milyar dolar düzeyine ulaşmasının beklendiğinin altını çizdi.

Türk müteahhitlerinin 2023 hedefinin yıllık 30-35 milyar dolarlık proje üstlenmek olduğunu anlatan Yenigün, "2030'larda ise uluslararası pazardan aldığımız payı yüzde 7'lere, diğer bir ifadeyle yılda 50 milyar dolara yükseltmeyi hedefliyoruz." ifadesini kullandı.

Küresel ekonomideki gelişmelerin sektöre olası etkilerine ilişkin de görüşlerini paylaşan Yenigün, şunları kaydetti:

"Gelişmiş ülke merkez bankalarının normalleşme adımlarıyla piyasadaki likiditenin azaldığı bir ortamda dünyada yükselen borçluluk, büyüme konusunda gelen olumsuz sinyaller, ticaret savaşlarına yönelik endişeler ve petrol fiyatlarında öngörülemeyen hareketlilik gibi çok bilinmezli bir gündem 2019 yılına taşınmıştır. Önümüzdeki dönemde yurt dışı inşaat pazarını etkileyecek unsurların başında enerji fiyatlarının seyri ile Suudi Arabistan, Cezayir gibi müteahhitlik firmalarımızın referanslarının güçlü olduğu pazarlardaki yatırım ortamı ve finansman koşulları geliyor."

Rusya ve Irak pazarlarının sektör açısından önemini koruyacağına dikkati çeken Yenigün, özellikle Rusya'da önceki yıllarda olduğu gibi yıllık 5-6 milyar dolarlık proje tutarına yaklaşılabileceğini dile getirdi.

Güvenlik sorunlarının aşılmasının ardından Bağdat ve çevresi ile Basra başta olmak üzere Irak'ta önemli bir iş hacmi oluşturacağını belirten Yenigün, söz konusu gelişmenin Irak'ın Türk müteahhitlik firmalarına olan birikmiş borçlarını ödemelerine ve mevcut projelerin tamamlanmasına olanak sağlayacağının altını çizdi.